Στη χώρα μας από το 2005 έχει ψηφισθεί νόμος για την Εξωσωματική Γονιμοποίηση ο οποίος προσδιορίζει τον αριθμό των εμβρύων που μεταφέρονται κατά την εμβρυομεταφορά σε 3 έως το πολύ 4 έμβρυα, ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας. Διεθνώς όμως και ιδιαίτερα στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης οι επιστήμονες κατευθύνονται προς τη μεταφορά μόνο ενός εμβρύου ανά εμβρυομεταφορά. Ο λόγος βέβαια είναι η αποφυγή πολύδυμων κυήσεων με ό,τι αυτό συμπεραίνεται για την έκβαση της κύησης και τις πιθανές επιπλοκές.
Όταν τα «πλεονάζοντα» μετά την εμβρυομεταφορά έμβρυα είναι καλής ποιότητας μπορούν να κρυοσυντηρηθούν και μεγάλος είναι ο αριθμός των παιδιών που έχουν γεννηθεί παγκοσμίως (ήδη από το 1983) μετά από κρυοσυντήρηση εμβρύων με τη μέθοδο της σταδιακής κατάψυξης.
Η κρυοσυντήρηση με αυτή τη μέθοδο συνήθως εφαρμόζεται στα πολύ αρχικά στάδια της επώασης από το στάδιο των προπυρηνίων (ζυγώτες) έως και το στάδιο των 4-8 κυττάρων με πολύ καλά αποτελέσματα. Δηλαδή, μετά την επώαση των ζυγωτών ή εμβρύων σε ειδικό κρυοσυντηρητικό διάλυμα (για προστασία των μεμβρανών και την επιβίωση τους μετά την απόψυξη) τα έμβρυα ψύχονται αργά και σταδιακά σε ειδικό μηχάνημα, μέχρι τη θερμοκρασία των -1960 Κελσίου, που είναι και η θερμοκρασία του υγρού αζώτου.
Όμως, αν και η αργή κατάψυξη στα αρχικά στάδια έχει πολύ καλά αποτελέσματα, δεν συμβαίνει το ίδιο με έμβρυα στα επόμενα στάδια εξέλιξης και ειδικότερα με έμβρυα στο στάδιο της βλαστοκύστης (έμβρυα 5ης ή 6ης ημέρας επώασης στο εργαστήριο).
Η μέθοδος της ταχείας κατάψυξης ή αλλιώς υαλοποίηση (vitrification) ξεκίνησε ερευνητικά το 1990 και βελτιώθηκε δραματικά τα επόμενα χρόνια. Η εφαρμογή της έδειξε ότι έχει πολύ καλά αποτελέσματα τόσο στην κρυοσυντήρηση των αγονιμοποίητων ωαρίων όσο και των εμβρύων σε όλα τα στάδια της in-vitro εξέλιξής τους και ιδιαίτερα των εμβρύων στο στάδιο της βλαστοκύστης, όπου η μέθοδος της αργής κατάψυξης μειονεκτεί.
Κατά την υαλοποίηση χρησιμοποιούνται υψηλότερες συγκεντρώσεις ειδικού κρυοπροστατευτικού διαλύματος με ελαχιστοποίηση του χρόνου και άμεση εμβάπτιση στο υγρό άζωτο. Έτσι, αποφεύγεται η λύση (διάσπαση) των κυττάρων και ο τραυματισμός των εμβρύων. Είναι μία αρκετά δύσκολη τεχνική που απαιτεί λεπτούς χειρισμούς και ειδική εξειδίκευση.
Πλεονεκτήματα της μεθόδου:
- Μείωση των πιθανών βλαβών ή κρυο-τραυματισμού του κυτταροπλάσματος
- Ελαχιστοποίηση ή ακόμη και απουσία πιθανών γενετικών βλαβών
- Επώαση των εμβρύων μέχρι το στάδιο της βλαστοκύστης. Ο σχηματισμός βλαστοκύστης συνδέεται άμεσα με εξελισσόμενο έμβρυο ικανό προς εμφύτευση και κύηση
- Η μεταφορά των εμβρύων στο στάδιο βλαστοκύστης (5η ή 6η ημέρα επώασης) έχει υψηλότερα ποσοστά εμφύτευσης λόγω καλύτερου συγχρονισμού εμβρύου-ενδομητρίου
Αποτελέσματα της μεθόδου:
- Πολύ καλύτερα αποτελέσματα επιβίωσης μετά την απόψυξη έναντι της αργής (σταδιακής) κρυοσυντήρησης
- Αποφυγή κρυοσυντήρησης εμβρύων τα οποία πιθανά δεν έχουν εξελικτική ικανότητα
- Υψηλά ποσοστά εμφύτευσης, κύησης και γέννησης υγιών παιδιών παρόμοια με αυτά που προκύπτουν μετά από εμβρυομεταφορά σε <<φρέσκο>> κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης
- Δυνατότητα μεταφοράς ενός μόνο εμβρύου, σύμφωνα με τη διεθνή τάση.
- Αποφυγή καινούργιας προσπάθειας Εξωσωματικής Γονιμοποίησης
- Μείωση του κόστους
Ο νόμος του 2005 για την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή, προσδιορίζει τη μέγιστη διάρκεια συντήρησης των κρυοσυντηρημένων εμβρύων στα πέντε (5) χρόνια, ενώ υπάρχει δέσμευση το ζευγάρι να χρησιμοποιήσει τα κρυοσυντηρημένα έμβρυα που έχει, προτού προβεί σε νέο κύκλο Εξωσωματικής Γονιμοποίησης.
Από τη διεθνή βιβλιογραφία προκύπτει ότι το ποσοστό επιβίωσης των βλαστοκύστεων μετά από υαλοποίηση (vitrification) είναι πολύ υψηλό και κυμαίνεται από 70% έως και 100%!!!! ενώ το ποσοστό κύησης κυμαίνεται από 41.6% έως 73,7%!!!
Έχουμε εφαρμόσει τη μέθοδο της υαλοποίησης ήδη από το 2007 και το 2008 γεννήθηκαν τα πρώτα παιδιά στον Ελλαδικό χώρο από την εφαρμογή της μεθόδου, ενώ τα ποσοστά μας είναι εφάμιλλα των διεθνών.
Έκτοτε δεκάδες παιδιά έχουν γεννηθεί και συγκεκριμένα το ποσοστό επιβίωσης μετά την απόψυξη είναι 93.4% ενώ το ποσοστό κύησης είναι >60%.
Ακολουθώντας τη διεθνή βιβλιογραφία εφαρμόσαμε την ίδια μέθοδο για την Κρυοσυντήρηση Αγονιμοποίητων Ωαρίων, με επίσης πολύ υψηλά ποσοστά επιβίωσης και επιτυχίας μετά την απόψυξη. Στο 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο στη Μαιευτική & Γυναικολογία που πραγματοποιήθηκε το Μάϊο του 2012, ανακοινώσαμε την γέννηση υγιέστατου παιδιού μετά από υαλοποίηση ωαρίων και κρυοσυντηρημένο ορχικό ιστό, ένα πολύ δύσκολο περιστατικό με επιτυχή έκβαση.
Αυτά τα αποτελέσματα είναι μία ακόμη απόδειξη ότι με την υαλοποίηση (vitrification) τόσο των εμβρύων στο στάδιο των βλαστοκύστεων όσο και των αγονιμοποίητων ωαρίων δεν δημιουργούνται γενετικές ή μορφολογικές βλάβες και η υαλοποίηση οδηγεί σε βιώσιμες κυήσεις και τη γέννηση υγιών παιδιών.