health4you ...φροντίζουμε για την υγεία σας!

Το Botox πρωτοεφαρμόσθηκε στην Αμερική για την θεραπεία του βλεφαρόσπασμου από Οφθαλμίατρο εξειδικευμένο στα βλέφαρα (Οφθαλμική Πλαστική Χειρουργική), που παρατηρήρησε το 1982 ότι θεραπεύονταν και οι ρυτίδες, με αποτέλεσμα να αρχίζει να εφαρμόζεται και για αισθητικούς λόγους. Ετσι έγινε αυτή η επανάσταση στο χώρο της ανανέωσης του προσώπου – ματιών.

Το 90% των ασθενών που λαμβάνουν αυτη τη θεραπεία βελτιώνονται κλινικά, σύμφωνα με μεγάλη κλινική μελέτη της Αμερικάνικης Ακαδημίας Οφθαλμολογίας σε 4,340 ασθενείς.

Ο O βλεφαρόσπασμος λέγεται και Καλοήθης Ιδιοπαθής Βλεφαρόσπασμος, και είναι ο σπασμός και στα δύο μάτια. “Καλοήθης” σημαίνει ότι είναι μία κατάσταση που δεν είναι απειλητική για τη ζωή, και “ιδιοπαθής” σημαίνει ότι είναι αγνώστου αιτιολογίας. Ορισμένες φορές η κούραση, το άγχος, ή ένας ερεθισμός μπορεί να παίξουν ρόλο στην εκδήλωση της κατάστασης αυτής.

Ο βλεφαρόσπασμος θεωρούνταν ψυχιατρική κατάσταση μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα, αλλά στις μέρες μας πιστεύεται ότι είναι μία δυσλειτουργία του κέντρου ελέγχου του βλεφαρίσματος των οφθαλμών. Σε ορισμένους ασθενείς με βλεφαρόσπασμο μπορεί να συνυπάρχει σπασμός - τικ και σε άλλους μύες του προσώπου ή και του λαιμού (δυστονίες).

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο βλεφαρισμός – ανοιγοκλείσιμο των βλεφάρων των ματιών είναι τόσο συχνός και τα συμπτώματα είναι τόσο σοβαρά που δημιουργείται λειτουργική τύφλωση, ακριβώς γιατί ο ασθενής χάνει εικόνες, με αποτέλεσμα να μην βλέπει για σημαντικά μεγάλο χρονικό διάστημα γιατί τα βλέφαρα είναι κλειστά.

Ετσι οι ασθενείς αυτοί δεν μπορούν να οδηγήσουν, να διαβάσουν, να δουν τηλεόραση ή να εργασθούν.

Ποια τα συμπτώματα ;

Ο ή η ασθενής αισθάνεται ένα σφίξιμο - σύσπαση στα βλέφαρα, και δεν μπορεί να τα ανοίξει χωρίς μεγάλη προσπάθεια. Οι ασθενείς έχουν φυσιολογικούς οφθαλμούς, αλλά για κάποιο χρονικό διάστημα είναι λειτουργικά τυφλοί, αφού δεν μπορούν να ανοίξουν τα μάτια τους. Παρότι έχουν γίνει αρκετά βήματα στην έγκαιρη διάγνωση, ο βλεφαρόσπασμος συχνά “διαγνώσκεται” λαθεμένα ως “αλλεργία” ή “σύνδρομο ξηρού οφθαλμού” ή ως ψυχιατρική νόσος ή νομίζουν ότι έχει “ψυχολογικά”.

Πηγές πληροφόρησης και υποστήριξης περιλαμβάνουν την Dystonia Society και την Benign Essential Blepharospasm Research Foundation (USA).

Ποιά άτομα προσβάλλονται ;

Οι γυναίκες προσβάλλονται πιο συχνά από τους άνδρες. Παράγοντες κινδύνου. είναι τραυματισμός στο κεφάλι ή το πρόσωπο ή οφθαλμολογικές παθήσεις, όπως η Ξηροφθαλμία.

Ποια τα αίτια ;

Ο βλεφαρόσπασμος θεωρείται ότι οφείλεται στην παθολογική λειτουργία των βασικών γαγγλίων του εγκεφάλου, που παίζουν ρόλο σε όλες τις συντονισμένες κινήσεις. Δεν είναι ακόμα γνωστό τι πάει λάθος στα βασικά γάγγλια.

Στους περισσότερους ανθρώπους ο βλεφαρόσπασμος εμφανίζεται αυθόρμητα χωρίς κάποια γνωστή αιτία.

Παρόλα αυτά, έχει παρατηρηθεί ότι τα σημεία και τα συμπτώματα του ξηρού οφθαλμού (Dry Eye) συχνά προηγούνται και / ή συμβαίνουν ταυτόχρονα με τον βλεφαρόσπασμο.

Εχει διατυπωθεί ότι η ξηροφθαλμία μπορεί να αποτελεί την σκανδάλη που εκπυρσοκροτεί τον βλεφαρόσπασμο σε ευαίσθητα άτομα. Σπάνια, μπορεί να είναι μια οικογενής νόσος με περισσότερα από ένα άτομα της ίδιας οικογένειας να προσβάλλονται. Ο βλεφαρόσπασμος μπορεί να συμβεί και ταυτόχρονα ή αργότερα να προσβάλλονται και άλλοι μύες του στόματος και/ή της γνάθου (στοματογναθική δυστονία, Σύνδρομο Meige). Σε αυτές τις περιπτώσεις ο σπασμός των βλεφάρων μπορεί να συνοδεύεται από σπασμό των μυών της γνάθου ή του ανοίγματος του στόματος, Ετσι ο ασθενης μπορεί να αδυνατεί να βουρτσίσει τα δόντια του ή και να μη βλέπει καλά το συνομιλητή του Ακόμη μπορεί να κάνει γκριμάτσες. Αυτά τα συμπτώματα είναι ενοχλητικά για τους ασθενείς, αφού τους εμποδίζουν στις κοινωνικές συναναστροφές.

Ο βλεφαρόσπσμος μπορεί να προκληθεί και από φάρμακα, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται στη νόσο του Parkinson. Παρόμοια συμπτώματα με τον Kαλοηθη Iδιοπαθή Bλεφαρόσπασμο, αλλά στον ένα οφθαλμό και στο σύστοιχο μισό πρόσωπο έχει και ο Ημιπροσωπικός σπασμός, που επίσης αντιμετωπίζεται με Botox / Dysport.

Ποια η αντιμετώπιση ;

 Ο Dr Τράκος, ως ειδικός στα βλέφαρα και μέλος του Executive Board of International Society of Dacryology and Dry Eye, θα δημιουργήσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας και θα επανεξετάσει την πρόοδό σας. Γι αυτό όταν ερθετε θα χρειαστεί, πριν σας εξετάσει, να συμπληρώσετε ένα ερωτηματολόγιο της ποιότητας ζωής, ώστε να εκτιμήσει την έκταση και τον τύπο της αδυναμίας και να σταδιοποιήσει την νόσο και ανάλογα να δώσει την κατάλληλη θεραπεία.

Απλά μέτρα είναι το πρώτο βήμα της θεραπείας του βλεφαρόσπασμου, παρότι η ιατροφαρμακευτική θεραπεία μπορεί επίσης να αποτελέσει ένα σημαντικό κομμάτι στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.

• Ειδικά γυαλιά ηλίου
• Ειδική κάλυψη του ενός ματιού
• Γυαλιά με ειδική οπή
• Ειδική συσκευή εν είδει ελατηρίου προσαρμοσμένη στο βραχίονα των γυαλιών.
• Η ξηροφθαλμία και η βλεφαρίτιδα μπορεί να αντιμετωπισθούν με ειδικές οδηγίες και ειδική θεραπεία.
• Φαρμακευτική αγωγή απο το στόμα μπορεί να βοηθήσει, αλλά είναι συνήθως μερικώς αποτελεσματική, έχει σχετικά μικρή χρονική διάρκεια και συχνά παρατηρούνται παρενέργειες.

Αντιμετώπιση με Botox / Dysport

Η ιατρική θεραπεία συνήθως συνίσταται σε τοπική έγχυση της φαρμακευτικης ουσίας που περιεχει το Botox / Dysport. Ιστορικά, το Botox πρωτοεφαρμόσθηκε στην Αμερικη για την θεραπεία του βλεφαρόσπασμου από Οφθαλμίατρο εξειδικευμένο στα βλέφαρα, που παρατηρήρησε τότε ότι έφευγαν και οι ρυτίδες, με αποτέλεσμα να αρχίζει να εφαρμόζεται και για αισθητικούς λόγους. Μάλιστα, 90% των ασθενών που λαμβάνουν αυτή θεραπεία βελτιώνονται κλινικά, σύμφωνα με μεγάλη κλινική μελέτη της Αμερικάνικης Ακαδημίας Οφθαλμολογίας σε 4,340 ασθενείς.

Χειρουργική Βλεφάρων

Πραγματοποιείται σε ασθενείς που δεν βρίσκουν αρκετή ανακούφιση από το Botox / Dysport, κάτι που είναι σπάνιο. Συνίσταται σε μία επέμβαση κατά την οποία γίνεται αφαίρεση του κυκλοτερούς σφιγκτήρα μυός του οφθαλμού, πού βρίσκεται στα βλέφαρα, και είναι υπεύθυνος για τους σπασμούς. Αυτή η επέμβαση είναι γνωστή ως μυεκτομή, και έχει την ίδια προσπέλαση με την βλεφαροπλαστική.

Η μυεκτομή έχει δείξει ότι ωφελεί πάνω από το 80% των ασθενών προσφέροντάς τους ένα επίπεδο βελτίωσης. Ο Dr Tράκος προτιμά την διενέργεια του χειρουργείου πρώτα στα άνω βλέφαρα και μόνο σπάνια στα κάτω σε δεύτερο χρόνο, αν χρειασθεί.

Αυτή η σταδιακή προσέγγιση ελαττώνει τα ρίσκα του χειρουργείου.

Το μήνυμα είναι ότι ο βλεφαρόσπασμος είναι μία κατάσταση που αντιμετωπίζεται και η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι το Botox / Dysport.

Τράκος Νικόλαος
Xειρουργός Οφθαλμίατρος με ειδίκευση στα Βλέφαρα, Δακρυική συσκευή και Κόγχο - Οφθαλμική Πλαστική Χειρουργική